Wczesne etapy rozwoju ludzkiej cywilizacji charakteryzowały się niezwykłym procesem w całej późniejszej literaturze: człowiek nauczył się wyrażać swoje poglądy na temat otaczającego go świata, pisząc mity, legendy i tradycje. Tworzenie mitów służyło jako podstawa nie tylko „pogańskich rytuałów”, ale także filozoficznych koncepcji i podstaw doktryn religijnych. Ta forma folkloru ustnego, taka jak mitologia, różniła się od innych rodzajów folkloru szerszą interpretacją. Motywy mitologiczne łatwo odnaleźć w legendach, z którymi w czasach starożytnych związane były prawdziwe fakty i wydarzenia historyczne.

Mit i legenda: definicja terminów

Mit jest refleksją w postaci folkloru i pisemnych dokumentów zbiorowych reprezentacji ludzi na temat urządzenia obiektywnej rzeczywistości. Mityczne narracje oparte są na niezachwianej władzy nieśmiertelnego panteonu bogów nad losami ludzi i biegiem historii. Wszystkie wydarzenia i zjawiska życia w mitycznych opowieściach są wyjaśniane przez manifestację boska wola.

W czasach starożytnych mitologia pełniła te same funkcje, które nauka przyjmowała w XXI wieku. Studiując mity, przedstawiciele starożytnych cywilizacji rozumieli, jak układa się Wszechświat, skąd pochodzi życie na planecie, jak powstają i funkcjonują pewne przedmioty lub zjawiska. Dzisiaj mity są postrzegane albo jako piękna alegoria mechanizmów procesu kosmicznego w ich poezji, albo jako nieco naiwny pogląd starożytnych ludzi na temat etiologii różnych rzeczy i zjawisk. Wiele wieków temu mity były przedmiotem prawd kształtujących światopogląd i kontrastowały ze zwykłym hiperrealistycznym rozumieniem obiektywnej rzeczywistości.

Legenda to gatunek folkloru, który reprezentuje prawdziwe wydarzenia, klęski żywiołowe lub wybitne zjawiska życia społeczeństwa w formie symbolicznego uogólnienia, w skali niemal identycznej z mitologiczną. Legendy są najczęściej oparte na prawdziwe fakty historyczne.

Bohaterami legend są zwykle bohaterskie osobowości i istoty nadprzyrodzone, uosabiające siły matki - natury. Historyczne wydarzenia, które uosabiają „kręgosłup” fabuły legendy, były często ozdobione dowolnie dobranymi fantastycznymi założeniami, spektakularnymi szczegółami i mistycznymi elementami..

Czym różni się mit od legendy? Porównanie pojęć

Wydarzenia odzwierciedlone w narracjach mitologicznych zwykle obejmują znaczny okres chronologiczny, co komplikuje ich obiektywny związek z prawdziwymi wydarzeniami historycznymi. Centralny temat większości mitów - życie wszechmocnych bogów, płynąc w bezczynności lub walce, rywalizacji lub kreatywności.

Bogowie żyją osobno od świata ludzi. Najczęściej żyją w świętym lub prawie fizycznie niedostępnym miejscu, na przykład w niebie lub na szczycie wysokiej góry. Wszystkie wydarzenia, wszystkie kataklizmy, które wstrząsają ziemią, świat zwykłych ludzi w mitologicznym folklorze starożytności to nic innego jak projekcja decyzji i działań władców nieba, wody i firmamentu ziemi.

Bogowie żyjący w mitologicznej rzeczywistości patronują handlowi, rolnictwu, hodowli bydła i innym przydatnym formom ludzkiej działalności. Co więcej, prawie każdy przedstawiciel starożytnych panteonów jest związany z jednym lub większą liczbą ludzkich zawodów lub dziedzin życia.

Główny kontrast między mitologicznymi narracjami - nieśmiertelność bogów i śmiertelność krótkiej ludzkiej egzystencji. Legenda opisuje tylko krótki odcinek historii narodu lub grupy etnicznej. Wręcz przeciwnie, mit obejmuje niemal wszystkie dziedziny życia.

Bogowie żyjący w tajemniczej oceanicznej otchłani, ponurym podziemnym świecie i niedostępnych zimnych szczytach gór mitologicznej rzeczywistości starożytnego człowieka nie podlegają starzeniu się i umieraniu. Są nieśmiertelni. Bohaterowie legend są bohaterami, mają niesamowite zdolności, potrafią być bardzo silni, zręczni i zręczni. Tylko nieśmiertelność i nietykalność nie należą do „talentów”. Dlatego legendarni bohaterowie dokonują swoich wyczynów (często z boską pomocą), a następnie starzeją się i udają do lepszego świata w taki sam sposób, jak zwykli przedstawiciele ludzkości.

Różnice między mitem a legendą: uogólnienie

1. Mit nie jest tylko jednym z epickich gatunków folkloru. Mit jest podstawą całego folkloru ustnego. Główną charakterystyczną cechą mitologicznych narracji jest szeroki stopień uogólnienia obrazów i symboli, który odzwierciedla poziom zbiorowej świadomości ludzi - twórcy tego konkretnego mitu.
2. Legenda to gatunek folkowej epoki, „wyhodowany” z mitu. Legendy oparte są na konkretnych wydarzeniach historycznych..
3. Głównymi bohaterami mitologicznych narracji, a zwłaszcza mitologicznej rzeczywistości, są nieśmiertelni i często niewrażliwi bogowie. Natomiast bohaterowie legend są dość śmiertelni i wrażliwi. Dokonania życiowe są inspirowane trudnościami i darami jednego lub więcej przedstawicieli powyższych panteonów nieśmiertelnych bogów.
4. Mity obejmują znacznie więcej wydarzeń niż legend.
5. Fantastyczna przesada w narracji mitologicznej jest postrzegana zarówno przez narratora, jak i publiczność jako obiektywna rzeczywistość. W legendach wręcz przeciwnie, najczęściej główną sztuczką, na której opiera się cała fabuła, jest hiperbola.