Folklor ustny jest przedmiotem szczególnej uwagi nie tylko folklorystów, ale także kulturoznawców, historyków i badaczy literatury. W bajkach, eposach, opowieściach i tradycjach odzwierciedlają się głębokie poglądy ludzi na temat moralnych podstaw ich własnych tradycji kulturowych, manifestuje się bogata różnorodność języka narodowego, realizowany jest potężny kolektywny potencjał twórczy.
Najbliżej formy i treści do gatunków folklorystycznych z bajek i opowieści. Jednak każdy z tych gatunków ma swoje charakterystyczne cechy, które wskazują na odmienną interpretację w świadomości narodowej znaczących tematów determinujących tożsamość etniczną.
Bajka - jest to ustne opowiadanie fikcyjnych historii, w których bohaterowie przechodzą serię prób, aby osiągnąć zwycięstwo dobra nad złem. Magiczne akcesoria opowieści ludowych, komunikacja postaci ze zwierzętami, które pomagają pokonać czary lub poradzić sobie z niemożliwym zadaniem, pogańska symbolika niektórych obrazów - wszystko to sugeruje, że w opowieściach można znaleźć ślady zapomnianych wierzeń i rytuałów związanych z totemami plemiennymi i przedstawieniami naszych przodków na temat otaczający świat. Bajka jest najstarszą formą twórczości ustnej, której podstawą są trwałe archetypy, które odzwierciedlają nasze postrzeganie życia i śmierci, narodzin, zdrowia, choroby, spełnienia pragnień, miłości, mocy, bogactwa.
Opowieść M. E. Saltykov-Shchedrin „Opowieść o tym, jak jeden człowiek nakarmił dwóch generałów”Opowieść, w przeciwieństwie do bajki jest to epicka opowieść o bohaterach ludowych oraz wzlotach i upadkach ich ścieżki życiowej. Przypominają epopeję, ponieważ w centrum uwagi zarówno narratora, jak i słuchacza jest wybitna osoba lub związane z nią wydarzenia, a nie fantastyczna fikcja.
W utworach literackich opowieść może imitować ustny improwizowany monolog za pomocą wyrażeń dialektalnych, w języku narodowym, wyrażeń syntaktycznych przypominających konstrukcję fraz w bajkach, eposach lub pieśniach historycznych.
Opowieść ta jest często wykorzystywana w fikcji autora jako narzędzie stylistyczne w celu wzmocnienia tonu oceniającego wypowiedzi konkretnego bohatera lub podkreślenia osobliwości jego osądów. Wybór archaicznego słownictwa przybliża tę opowieść, jednak jest to tylko zewnętrzne podobieństwo oparte na stylizacji i selekcji niezwykłych zwrotów mowy.
Wnioski
- Bajka to stabilna forma ustnej narracji fantastycznych, fikcyjnych wydarzeń. Literacka bajka zbudowana jest na tej samej zasadzie co opowieść ludowa, ale może mieć dodatkowe historie i różnić się budową leksykalną. Opowieść o prawdziwych wydarzeniach, w których centrum znajduje się jasna, charakterystyczna osobowość, której los postrzegany jest jako wyjątkowa, niemal fantastyczna historia.
- Pojawienie się baśni wiąże się z kultami pogańskimi i symboliką. Jest to produkt zbiorowej kreatywności, współautorstwa. Tale to późniejszy gatunek folklorystyczny. Zawiera osobistą ocenę i początek autora. Dlatego opowieść jako element narracji znajduje się w dziełach fabularnych (np. „Lewy” N. S. Leskow).
- Rozwój akcji w bajce odbywa się według pewnego schematu, któremu fabuła jest całkowicie podporządkowana: początek wydarzenie nakłaniające bohatera do opuszczenia domu i wyruszenia w drogę; magiczne przygody i szczęśliwe zakończenie. Historie opowieści nie są powtarzane, są mniej szkicowe.
- W bajce najważniejsze jest działanie. Tale - narracja głównie oceniająca.